تکثیر نهال چگونه انجام می شود؟
تکثیر نهال به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که بسته به نوع درخت و شرایط محیطی یکی از این روش‌ها انتخاب می‌شود. به طور کلی روش‌های اصلی تکثیر نهال عبارتند از:
کاشت بذر
یکی از ساده‌ترین و رایج‌ترین روش‌ها برای تولید نهال است. در این روش بذر گیاه در خاک مناسب کاشته می‌شود. بسته به نوع گیاه، ممکن است بذرها به طور مستقیم در محل نهایی یا در خزانه کاشته شوند و پس از رشد به محل اصلی انتقال داده شوند.
قلمه زنی
در این روش، قلمه‌ای از شاخه، ریشه یا ساقه گیاه مادر جدا شده و در خاک یا محیط ریشه‌زا کاشته می‌شود تا ریشه دهد و به یک گیاه مستقل تبدیل شود.
همان طور که دانستید برای قلمه زنی از از ساقه و برگ به عنوان قلمه استفاده می کنیم. روش های قلمه برداشتن بر حسب اینکه از کدام قسمت ساقه صورت گیرد اسامی مختلفی دارند. انواع قلمه چوبی، قلمه چوبی ، قلمه نیمه چوبی، قلمه علفی، قلمه برگ، قلمه سبز. نهال هایی همچون نهال انجیر را می توانید به این روش تکثیر کنید.
قلمه چوبی چیست؟ و چگونه انجام می شود؟
استفاده از بخش های ساقه و گاهی برگی بعضی از گیاهان زینتی می باشد که قابلیت ریشه زایی سریع دارند. اگر آخرین قسمت یا بخش رشد یافته سال قبل در قلمه استفاده شود، قلمه چوبی می گویند.
قلمه نیمه چوبی
قلمه زنی چوبی روشی می باشد که برای بیشتر درختان میوه، گیاهان برگ ریز و گیاهان خزان دار استفاده می شود. چراکه به کمک این روش تکثیر می شوند. در این نوع قلمه زنی اندازه قلمه تقریبا حدود 10 تا 25 سانتی متر است. و با توجه به نوع قلمه و تعداد، 3 تا7 گره در قلمه باقی می ماند. این چنین قلمه ها فاقد برگ هستند زیرا در این نوع مدل قلمه زنی گیاهان به دوره خواب گیاهان نزدیک می شود. قلمه هایی که بافت محکمی دارند کمی خشبی شده ولی انعطاف لازم را دارند و حاصل رشد سال جاری هستند را قلمه های نیمه چوبی می گویند.
قلمه های سبز چگونه انجام می شود؟
یکی از روش‌های رایج تکثیر گیاهان قلمه سبز است که از ساقه‌های جوان و نرم گیاه در فصل رشد استفاده می‌کند. این روش معمولاً در بهار یا اوایل تابستان انجام می‌شود، وقتی که گیاه در حال رشد فعال است. مراحل انجام قلمه سبز به شرح زیر است:
مراحل انجام قلمه سبز:
ابتدا باید گیاه مادری سالم و قوی انتخاب شود. این گیاه باید عاری از بیماری‌ها و آفات باشد و در شرایط خوبی رشد کرده باشد. سپس ساقه‌ای جوان و نیمه‌چوبی که هنوز نرم و سبز است، از گیاه مادر انتخاب می‌شود. بهتر است این ساقه 10 تا 15 سانتی‌متر طول داشته باشد. قسمت بالای ساقه باید دارای چندین برگ باشد. و در آخر برگ‌های پایینی قلمه برداشته می‌شود تا ناحیه‌ای برای رشد ریشه در خاک فراهم شود. بهتر است 1 تا 2 جفت برگ بالایی باقی بماند.
پیوند زدن:
این روش برای تکثیر درختان میوه و برخی از درختان زینتی استفاده می‌شود. در این روش، بخشی از یک گیاه (معمولاً یک جوانه یا شاخه) به پایه گیاه دیگر پیوند زده می‌شود. این کار به منظور افزایش مقاومت و کیفیت گیاه انجام می‌شود.
کشت بافت:
یک روش پیشرفته و آزمایشگاهی است که در آن سلول‌ها یا بخش‌های کوچکی از گیاه در محیطی کنترل‌شده کشت داده می‌شوند تا به گیاه کامل تبدیل شوند. این روش برای تولید انبوه نهال‌های یکسان و با کیفیت بالا استفاده می‌شود. این کار نسبتا تخصصی بوده و نیاز به دستگاه های مخصوص دارد که در اینجا مورد بحث نیست.
خوابانیدن:
در این روش، شاخه‌های گیاه مادر بدون جدا شدن از آن در خاک قرار می‌گیرند تا ریشه بزنند و سپس به گیاه جداگانه‌ای تبدیل شوند. بعد از ریشه‌زایی، شاخه از گیاه مادر جدا می‌شود. تکثیر به وسیله خوابانیدن یک روش نسبتا ساده و کم هزینه است. فقط باید دقت داشت که همه گیاهان با این روش قابل تکثیر نیستند. برخی از درختان و درختچه ها و تعدادی از پیچ های زینتی با این روش تکثیر می شوند. نهال توت جزو ان دسته از نهال هایی است که می توانید به این شیوه تکثیر کنید.
روش کار بدین صورت است که بخش هایی از ساقه که در حال رشد است را درون خاک حفر می کنیم و مقداری خاک بر روی آن می ریزیم. بخش هایی که در زیر خاک هستند ریشه دار می شوند و بعد از ریشه دار شدن آن ها را از پایین ترین محلی که برای خاک ریختن انتخاب کرده ایم قطع می کنیم و به عنوان یک گیاه جدید به محل موردنظر انتقال می دهیم.